در گفتگو با مهندس اکبر طاهری
بشر از انسان نخست تا امروز، برای رفع نیازهای خود متکی به منابع طبیعی بوده و در آن بین ذخایر معدنی و کشاورزی بیشترین اهمیت و نقش اساسی را در توسعه اقتصادی دارند. کشاورزی ارزاق روزانه بشر و معدن خوراک صنعت را تامین می‌کند.
معادن ماهیت غیر قابل تجدید شوندگی دارند، زیرا میلیون‌ها سال طول می‌کشد تا شرایط زمین شناسی زمینه تشکیل یک نوع ماده معدنی را فراهم کند.
لذا موقعیت استفاده از این ذخایر معدنی ممکن است برای هر کشوری فقط یک بار پیش آید. بنابراین بهتر است که این ذخایر شناسایی و با به کارگیری تکنولوژی نوین در جهت توسعه اقتصادی و ایجاد صنایع مولد مورد بهره برداری قرار گیرند به نحوی که تخریب منابع آیندگان صورت نگیرد و زیانهای زیست محیطی برای نسل‌های آینده به بار نیاید.
در این میان استان آذربایجان غربی به لحاظ ساختار زمین شناسی و اینکه اکثر رخدادهای زمین شناسی در آن به وقوع پیوسته است از این نعمت الهی و ثروت ملی به حد وفور و حتی در میزانی بالاتر از میانگین کشوری برخوردار شده است.
حال با این وجود از ۴۳۰۰۰ کیلومتر مربع مساحت استان آذربایجان غربی بدون احتساب دریاچه ارومیه تنها در ۵ درصد از آن عملیات اکتشافی صورت گرفته که آن هم عمدتا به صورت سطحی بوده و منجر به ۱۲۵۰۰۰۰ تن ذخیره شده است همچنین از ۶۸ نوع ماده معدنی شناسایی شده در کشور ۴۹ نوع آن در این استان شناسایی که ۱۹ نوع آن در مرحله اکتشاف و ۳۰ نوع آن در مرحله بهره برداری می‌باشند.
استان آذربایجان غربی از لحاظ تنوع مواد معدنی رتبه سوم کشوری و از نظر تولید برخی از مواد معدنی از جمله طلا باریت، میکا و انواع سنگهای سخت‌ر که در اصطلاح تجاری گرانیت نامیده می‌شوند بیشترین میزان تولید در بین استان‌های کشور را دارد.
تنوع سنگهای تزئینی در استان آذربایجان غربی بالغ بر ۸۰ نوع و رنگ می‌باشد که این استان را به صورت کلکسیونی از سنگهای تزیینی در آورده و در کمتر نقطه‌ای از کشورمان و حتی در دنیا منطقه‌ای به این وسعت را می‌توان یافت که دارای چنین تنوع گسترده‌ای باشد.
متنوع ترین سنگهای تزئینی استان آذربایجان غربی:
- سینیت‌های سبز پیرانشهر و مهاباد
- گابروهای مشکی قره باغ
- گرانیت‌های سفید گل به گل پنبه‌ای صورتی و شکلاتی شاهیندژ
- گرانیت‌های چیتی دولفینی و طوسی میاندوآب
- تراورتن‌های الوان،کرمی،گردوئی لیموئی و پرتقالی ماکو
- تراورتن‌های سفید، کرم و نقره ای تکاب
- مرمریت‌های الوان خوی و قره ضیاء الدین
- مرمریت‌های کرم و استخوانی ارومیه
- مرمرهای سفید، سبز عسلی و کاهوئی شاهین دژ مهاباد، میاندوآب و سلماس
- مرمرهای سفید و صورتی نقده چینی‌های سفید طوسی و ابری نقده
از جمله متنوع ترین سنگهای تزئینی استان هستند.
پتانسیل‌های مواد معدنی غیر فلزی از ذخایر معدنی با ارزش استان آذربایجان غربی:
- سیلیس با عیار ۹۹ درصد و بیشتر در مناطق ارومیه، خوی و سردشت
- باریت با وزن مخصوص 26/4 گرم بر سانتی متر مکعب در نقاط مختلف شهرستان‌های مهاباد، سردشت و بوکان
- میکا با درجه خلوص بالا و ورقه‌های بزرگ در قره باغ ارومیه
- دولومیت با عیار بالای ۲۲ درصد در مناطق مختلف استان و اطراف ارومیه و تکاب
از دیگر ذخایر فلزی بزرگ استان آذربایجان غربی که عملیات اکتشافی آنها خاتمه یافته و آماده بهره برداری هستند
- معدن تیتان قره آغاج ارومیه با عیار ۶ درصد/با ذخیره قطعی ۵۶ میلیون تن/ذخیره احتمالی ۱۲۰ میلیون تن
- معدن طلای زره شوران تکاب با عیار 81/5 ppm ؛ با ذخیره قطعی ۴ میلیون تن/ذخیره احتمالی ۷ میلیون تن
- دریاچه ارومیه با داشتن ۵۳۴۴۰۰ تن املاح از نوع کلرور سدیم سولفات پتاسیم، اکسید منیزیم و غیره
با توجه به شتابی که طی سال‌های اخیر در امر سرمایه گذاری در بخش اکتشاف و بهره برداری از معادن استان صورت گرفته و با عنایت به توجه خاصی که مسئولین محترم وزارت صنایع و معادن استان به اکتشاف، بهره برداری فرآوری و صادرات مواد معدنی دارند امید است با رفع موانع توسعه بخش معدن، راه اندازی معادن تیتان قره آغاج ارومیه و طلای زره شوران تکاب رفع محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های استفاده از املاح دریاچه ارومیه و منتج شدن عملیات اکتشافی انجام شده بر روی مواد معدنی فلزی از جمله مس، آهن، تیتان، پلی متال، طلا و … به بهره برداری و استخراج آنها در آینده نزدیک شاهد شکوفائی هر چه بیشتر بخش معدن و به موازات آن توسعه واحدهای فرآوری و تبدیلی و صادرات اینگونه مواد معدنی تبدیلی در استان باشیم.
